LEHEN ETA ORAINGO ESKOLA! Desberdintasun handirik?

Historian zehar hezkuntzan aldaketa ugari egon direla onartu daiteke. Disziplina handia egon da beti; 42 ikasle egon zitezkeen klase batean non guztiok adi-adi egongo ziren. Beldurra zen honela egonarazten ziena.

  

Iritzi askatasuna ez da luzean hezkuntzaren ezaugarria izan eta nahiz eta kontzeptuen aldetik diferentzia egon (oinarrizkoan izan ezik, orain ikasgai gehiago baititugu informazio sakonagoarekin),  ikaskuntza memoristikoa premiatu egiten da beti, baita klasean tutik esan gabe informazioa jasotzen isilik orduak ematen dituen ikasle zurgatzailea. Egin behar duena eta egiteko modua markatu egin zaio beti ikasleari, hau da, noiz,  nola eta ze gauzak egin; irakasleek oso gogoko baitute ikasleek, haiek entzun nahi dutena erantzutea. Beraz, nire uste apalean, eskola pentsatzen duguna baino gutxiago aldatu egin da. Hala ere, onartu behar da, aurrerakada handia  izan duela eta orain eskoletan ikasleak gehiago parte har dezaketela eskola mailako ekintzetan. Hala ere, gehienetan puntu hau teoria mailan gelditzen da eta klaseetan subjektua irakaslea bihurtzen da bitartean ikasleak objektu pasiboak bihurtzen direlarik.

Beraz, zer esan nahi dut guzti honekin?

Irakaslearen betebeharra gutxietsi egiten dela iruditzen zait. Bere lana izugarria da:  gure gizartearen etorkizuna osatuko duten umeak gidatzen baitituzte. Hala ere, kimiko edo injineru batekin alderatzerakoan, ohore handiagoa lortzen dute hauek irakaslea beti bigarren mailako lanbide bezala utziz. Interpretazio hau gizartean hedatu egin da, eta nahiz eta hezkuntzak helburu egokiak eta eraginkorrak  izan, orokorrean irakasleak prestakuntza eskasiarekin sartzen dira lanbide munduan helburu hauek lortzen ez dakitelarik. Beraz, haien helburu nagusia umeak herritar bezala  prestatzea izan beharrean (ondo joka dezan), aldatu egiten da: orain umeek urte horretarako planifikaturiko curriculum- ean agerturiko materia ikas dezaten soilik saiatzen dira (modu errazenean: irakaslearen informazio jarioan eta umeen informazio horren barneratze prozesuan), ez baitakite edo ez baitira ausartzen beste metodologia aktiboago bat erabiltzen.

Honekin batera esan dezakegu, betiere irakasle-eskola oso karrera erraza izan dela, eta zailtasun handirik izan nahi ez zuen pertsonak, hauxe hautatu egin duela. Soldata ona izango zuten esfortzu gutxirekin, nork esango zion ezetz honi?

Arkitekto izateko zure ikusmen espaziala eta gaitasun zientifikoak ebaluatzen dituzte, eta irakaslea izateko, zer hartzen dute kontuan? Horrez gain, arkitekto on batek soldata hobeagoa dauka txar batena baino, baina bereizketarik egiten ote dira irakasle on edo txar baten artean? Hau ez da inola ere kontrolatzen, soldata berdinagatik badago asko egiten duen eta ezer ez egiten duten irakasleak eta honek hezkuntzaren atzerapena eta gizartearen arazoak dakar, irakasleak errazenarekin konformatzen baitira.

IRAKASLE LANGILEAK BEHAR DIRA! 

ESFORTZUA BEHARREZKOA DA GAILENTZEKO!

ETA ESFORTZU HORI GIZARTEAN ANTZEMATEA EZINBESTEKOA DA!

IRAKASLEAK PRESTATU EGIN BEHAR DIRA LAN "ERRAZA" DEN HAIEN OGIBIDEA ONDO EGITEKO, ERREZTASUN PIXKA BAT ERE EZ DUELAKO!!

Motibazioa behar da!!!

Ikasketa esangurutsua gauzatzeko, ezinbestekoa da umeek motibaturik sentitzea. Askotan, familian, arazoak izaten dituzte eta nahiz eta txikiak izan eta gauza hauetaz ez direla konturatzen pentsatu, umeek haien inguruko guztia jasotzen dute eta eskolan oso maiz haien barne sentipenak islatzen dituzte. 

Geletan, lan erritmo bat egon ohi da, eta askotan badaude erritmo hau jarraitzen ez duten umeak. Hauei zer gertatzen zaien aztertzea da irakasle on baten eginbeharra. Aztertu beharko dugu zein motatakoa izan daitekeen ume horren arazoa, eta gaur, motibazioa da gaia. Baina zer da motibazioa?

MOTIBAZIOA, barruan dugun motorra da , mugitzen gaituena eta gauzak egitera bultzatzen gaituena. Bi motatako motibazio daude:

1.      Barnetiko motibazioa: Gure baitan dago, egiten dugunaren arrazoia, ondo sentiarazi egiten gaituena.

2.      Kanpoko motibazioa: Gure kanpo dugu, gizartean, ozpealortzen laguntzen diguna, dirua irabaztea,…)

 Honekin batera, Abraham Maslow-en piramidea dugu.

Abraham Maslow (1908-1970)  “ A theory of human motivation” teoria gauzatu zuen. honetan pertsona bakoitzak premia ezberdinak dituela adierazten du eta premia hauek hezkuntza gehiago izatearekin batera hazten direla.

1.PERTENENTZIA: Norbaitekoak garela, onartzen gaituztela sentitzea: familia, taldeak. Hauen partaide garela (ibilkera, janzkera moduak….

2.AUTOESTIMA: Zer iritis daukagun gutaz: besteen onespena behar dugu.

Hau txikitatik sorteen doa.

Pertsona kritikatzen dutenean portaerak kritikatu beharrean, hau jeitsiz doa: “tontoa zara” eta ez “tonto moduan ekin duzu”.

Ondo elikatua egon arren, maitazunik gabe umeak gutxiago hazi egiten dira, fisikoki eta intelektualki.

3.LORPEN INTELEKTUALA: Gauzen arrazoia jakin, gure munduari zentzua eman hobeto ulertzekoà helmuga zein den jakin

4.GOZAMEN EZTETIKOA: Koloreak, usainak, laztanak à Nola disfrutatzen dugun usain on batekin, jakin batekin.

Ez da konpartitu behar baina denok daukagu hori.

5.AUTOERREALIZAZIOA: Bere gaitasunak, ahalmenak erabiltzeko gai da. Hona irizteko gutxiengo maila batean aseturik geratuko da.

Gizakiok defenditzeko mekanismoak: etxean maite ezean, agian eskolan.

6.ERREKONOZIMENDUA: Ni naiz eta onartu kontaktuaren bidez

7.AUTOKONTZEPTUA: Fisikoa: neskak orokorrean neskak oso autokontzeptu txarra daukagu

(Gorputzaren aldetik txarra izan daiteke baina gizartean ona)

 8.DENBORA EGITURATZEA: Oso garrantzitsua da guretzat jakitea zer egin gure denborarekin.

9.GERTAKIZUNEN PREMIA: Rutina à Ez da ezer berri gertatzen

10.BIZIPEN SEZUALAK: (o-10 urte bitartean hasten dira)

Abusu sexualakà txikiak direnean oso txarra da ez baitu oraindik goxatzen

                         à 10 urte aurretik goxatzen dutenez kulpable sentitzen dira. Hala ere, abusua izan da.

Ruth Meredith beste premia bat gehitu zuen :

11.KONTROLA: Kontrola behar dugu, zerbait kontrolatzeko premia à Ona da

Gazteen arteko kontrolak (bikoteetan adibidez) ez dira onak.

Irakasleak, baita familiak ere, guzti hauel elikatzen saiatu behar da eta irakasleak, familian hau gertatzen ez dela ikusita, ala batzuetan umeak hutsunea duela ikusita, errefortzu handiagoa egin beharko du.

Esan bezala, motibazioa gauzak egitera bultzatzen gaituen bulkada denez, ulergarria da hau ez duten umeek grin hau ez izatea eta ikasketetan hau nabaritzea. Beti egongo da klasean geldirik egon ezin daitekeen umea eta gauzak egiteko ziztatu egin behar duzun haurra. 

Behin jakinda motibazioak zenbat eragiten duen pertsonengan, irakasleok sentipen hau asetzea komenigarria litzake, gure eskuetan ez dauden hainbat gauza daudelako, eta hau egiteko gai garela kontuan izanik, aprobetxatu behar dugula pentsatzen duuut!

Bideo honekin usten zaituztet!!! 

Bideo OSO interesgarria eta dibertigarria!

Hezkuntza "hobetzea", teknologia auletan sartzea dela pentsatzen da....baina, ez duzue uste  lehenengoz irakasleak prestatu egin behar direla?
Mundua aldatzen da, irakaslealk aldatzen dira, umeak aldatzen dira, familiak aldatzen dira...baina aldaketa honek ez du norabide zuzena hartzen, tartean faktore teknologikoek garrantzia handiena hartzen ari direlako eta  agian lehentasun handiagoa duten gaietatik desbideratzen gaituelako.

Umeek ordenagailuen erabilera ezagutzea lehentasuna dela dirudi, ondoren gizartean kudeatzeko. Baina horrela kanpoko mundua guztiz kontrolatua izango dute, haien barneko sentimenduak alboan utziz. Umeak txikitatik haien burua ezagutzea garrantzitsua dirudit, azken finean hauxe gauzarik zailena denez denbora luzeago dedikatu behar zaiolako. Ordenagailu bat erabiltzen ikasteak momentu zehatzetan edota gauza zehatzetarako baliagarria izango zaizu, baina zure barnea ezagutzea, kanpoko ezagutza errazago eraikitzea ahalbidetuko dizulakoan nago.

Fitoren abestiak dioen bezala: "no se puede empezar la casa por el tejado"

Nire iritziz, gaur egungo gizarteak, hainbatetan aipatu dudan bezala, informazio ugariz erasotzen gaitu, eta hau onuragarria den bezala, kaltegarria ere izan daiteke. Gauza asko ditugu buruan, tuentia, moda, dirua, lana, lagunak, mutikoa edota neskalaguna,... eta oso denbora gutxi daukagu gugan pentsatzeko eta inguratzen gaituen informazioarekin kritikoak izateko. Hau dela eta, informazio horrek agintzen diguna egiten dugu askotan, birritan pentsatu gabe, korrontearen norabidean arrain hildak bagina bezal. Korronte horri egin behar diogu aurre, eta askotan bere kontrako norabidearen aurka igeri egin nahiz eta kostatu, izokinak bilakatu beharko ginateke.

Gauza bera gertatzen da hezkuntzan:

Gizarteak hezkuntza baino arinago aldatzen dabil, eta aldaketa handiena teknologia mailan gertatzen denez, honetan zentratu eta hau sartzen dabiz gure eskoletan. Gure etorkizuna hobeto kontrolatzeko, honetan garrantzia  izango duten elementuak kontrolatzea dela garrantzitsua pentsatzen da, baina agian etorkizunean arrakasta izatearen gakoa gure barne kontrolan datza eta honetan hezkuntzak lagundu behar duela uste dut.

Umore pizka baaat!

Hainbat erreflexioren artean, irribarre ere egin behar daa!

Iba un gitano con su fragoneta y le para una patrulla de la
benemérita,
A ver !!!!! carnet de conducir.?
Jai con los paayoss, el otro día me lo quitáis, hoy me lo pedísss,
Al final me lo vais a peldel...!!!!!!

Nire lagun batek kontaturikoa da.....bikaina iruditu zaiiiit! gazteleraz....akats handiaa! hurrengo euskeraz bilatzen saiatuko naiiiz!


                                                                 LASTER ARTEEEE!!!

...no estamos en crisis por habernos quedado sin dinero, lo estamos por habernos quedado sin valores!

Gaur lagun batek idatzi egin du bere Tuentiko perfilan eta asko gustatu egin zait!!!

Horrela dela uste duzue? Baietz bada, zergatik ?



Baloreak eraikitzen irakastea eta hauek errespetatzearen garrantzia erakustea ezinbestekoa da eskolan. Umeak gure etorkizuneko munduaren gidariak izango dira eta hauek baloreetan hezituak ez badira,  zer nolako zahartzaroa izango dugula uste duzue?

Modelo ilustratua ...VS... XXI.mendeko paradigma

Kaixo lagunok!

Youtube-n bideo interesgarri ugari agertzen dira!

Azkenaldian egungo Hezkuntza Sistemari buruz erreflexionarazi dizuet, eta hona hemen argi eta garbi islatuta agertzen den bideo bat. Gaztelaniaz agertzen da bideoa, horregatik nik euskaraz azpian aurkituriko informazioa aurkeztuko dizuet.
 .
 .                                     MEREZI DU IKUSTEA!
 .
 .                                     ANIMA ZAITEZTE ETA ZUEN IRITZIAK ADIERAZI!
 .
V

Modelo ilustrado versus paradigma siglo XXI

Hitz gakoak:

        - HEZKUNTZA PUBLIKOAREN ERREFORMA: ekonomia eta kultura

        - UNIBERTSITATE TITULAZIOA

        - HEZKUNTZA SITEMA: Ilustrazio garaian oinarrituta

        - Ideia okerra : BI PERTSONA MOTAK, akademikoak eta ez akademikoak

        - FALTSUA DEN EPIDEMIA: AGHA

        - MOMENTURIK BIZIGARRIENA UMEENTZAT  (informazioaren bonbardaketa)

        - MEDIKUNTZAREN MODA

        - HEZKUNTZA:  industriaren interesen arabera modelatua

        - ESTANDARIZAZIOA: eskola antolaketa, ADINA (ume guztiak ez dira berdinak)

        - PENTSAMENDU DIBERGENTEA: gure adimena zabaldu

Munduko hiri guztiek haien hezkuntza publikoaren erreformari ekin diote.

Bi arrazoi nagusi daude honetarako:

-          Ekonomia:  umeei erakutsi nahi zaie nola aurkitu haien gunea ekonomian

-          Kultura:  identitate kulturala lantzea globalizazioaren bitartez.

Baina orokorrean, hezkuntzari aintzinean bezala aurre egiten zaio.

Lehen, ikastea, hau da, unibertsitateko titulazioa izatea,  lanbide mundurako aseguru bat zen. Orain, umeek bide berdina jarraitzea nahi da, baina inguratzen gaituen egoera kritikoa kontrakoa pentsarazten gaitu; beraz, ez dago aurrekoa sinesten duen askok.

Egungo Hezkuntza Sistema, garai desberdin baterako egina dago, Ilustrazio garaiko egoera ekonomikorako, alegia. Garai horretan, inteligentzia, arrazonamendu deduktiboaren ahalmena zen, hau da, gaitasun academikoa. Horrek, bi motatako pertsonak existitzen direla pentsatzera pentsarai gaitu:

-          Akademikoak

-          Ez akademikoak

Ondorioz, jende baliotsu ugari, baliotsua ez dela pentsatu egin du horrela ebaluatuak izan direlako.

Gauzak honela, faltsua den epidemia moderno bat sortu da: AGHA (Arreta Galdu - Hiperaktibitate Asaldura), gaztelaniazko, TDH (Trastorno por Déficit de atención con Hiperactividad). Egia da gaixotasun hau existitzen dela, vaina ez da epidemia bat.

Umeak historiako momenturik bizigarrienean aurkitsen dira eta medikuntzaren moda dela eta, umeak aktiboki medikatuak izaten ari dira. Hainbat informazioarekin bonbardatzen dituzte gure umeak egunero, bai iragarkien bitartez, ordenagailuarekin, mugikorrekin zein telebistarekin; eta guk arreta galduz gero, zigortu egiten ditugu. Baina distraitu zertaz? Aspergarriak diren hainbat gauzetaz?

Ez da kasualitatea AGHA-aren kopurua eta estandarrak diren testak paraleloki haz izana.

Beraz, epidemia faltsua zergatik?

Umeei hainbat medikamentu ematen ari zatzaie kontzentratu eta lasaitu daitezen. Baina honen biktima zuzenena artea da. Arteak experientzia estetikoa martxan jartzen du: 5 zentzumenak batera lan egiten behar ditu. Anestetikoa, aaldiz, zure zentzumeak lokartzen ditu, medikamentuak bezala.

Gure umeek Hezkuntza Sistematik pasatzen dira anestesiaturik, eta nire ustez, kontrakoa egin beharko lukete: ESNATU! Haien barnean gertatzen dena ikus dezaten, haien irrikak ase ditzaten!

Baina hezkuntza, industriaren interesaren arabera modelaturik dago. Eskolak fabrikak dirudite:

-          Txirrinak dituzte

-          Instalazioak banandurik daude

-          Irakasgaien araberako espezializazioa

-          Eta gainera, umeak sorten arabera hezi egiten diraà ADINA

Umeak hezkuntzatik pasatzen dira haien adina kontuan izanda. ZERGATIK? Zergatik pentsatzen dugu garrantsitzuena haien adina dela?

GUZTIA ESTANDARIZAZIOAN OINARRITZEN DA!!

 (Gogoratzen duzue aurreko egun batean “Hausnar dezagun pixka bat” sarreran jarritako “Hezkuntza sistemaren oinarria zalantzetan” bideoa? Horixe da ESTANDARIZAZIOA! Pertsonak egia da berdin tratatu behar ditugula distintziorik egin gabe…baina era berean, bakoitza mundu bat da eta aditasun maila desberdina behar du)

Paradigma aldatu egin behar da          -------->>>        PENTSAMENDU DIBERGENTEA

Pentsamendu dibergentea ez da sormenaren sinonimoa ( balorea duten ideia originalak sortzeko prozesua), baizik eta honen funtsezko osagaia da. Pentsamendu mota hau,  auzi bati erantzun bat baino gehiago aurkitzean oinarritzen da, hau da, Edward Debono-k izendaturiko “alboko pentsamendua” izan behar dugu, ez soilik lineala edota konbergentea.

“debemos enseñar a ver las posibilidades, las alternativas, a transitar por esquemas no rutinarios, y ése es el pensamiento que no está demasiado desarrollado”.

Test bat egin zen gaitasun hau neurtzeko: “klip baten erabilerak”. Honetan emaitza hoberenak, haur Hezkuntzako umeak izan zituzten. Test hau 5 urteren buruan errepikatu zitzaien, eta berriro ere 5 urte geroago. Emaitzak denborarekin hobetu beharrean, txartoagotu ziren:

Pentsamendu dibergentea denborarekin okerragotzen da.

Zergatik?  Nagusiak 10 urte eman zituztelako eskolan non erantzun zuzen bakarra dagoela ezntzun duten behin eta berriro (liburuaren atzekaldean aurkitzen zena)

Gauzak honela dira ez irakasleak horrela nahi izan dituelako, baizik eta hezkuntzaren genetika horrela delako.

BERAZ,

1.       Desberdin pentsatu behar dugu GIZA AHALMENARI buruz eta akademikoa eta ez akademikoa GAINDITU.

2.       Konturatu askotan TALDEAN sortutako  ikasketa, ELKARLANEAN sorturikoa hobeagoa dela. Umeak atomizatzen baditugu haien ikaskuntzaren inguru naturaletik banatzen ditugu.

BANKSY, sistemari iseka!

OSO GOGOKO DUT ARTISTA HAU, ETA BEREZIKI GRAFFITI HAU!

Zuekin konpartitu nahi nuen!

                    Keep your coins, I want change.....!!

Ingelesez egindako hitzen joko bat da: "change" gaztelerazko "cambio" esan nahi du, hau da, "cambio" aldaketa bezala adierazi egin nahi du gure Banksy-k bere graffitian, hala ere, eskale bat margotu egin du "cambio" diru xehe eskatzen ariko balitz bezala agertuz.


HAUXE NAHI DUT NIK!! ....ALDAKETA!!  Dirua beharrezkoa al da beti honetarako?

Aldaketa hezkuntzan, aldaketa munduko ekonomia banaketan, aldaketa biolentzian,....aldaketa bat jaso behar duten hainbat gai global daude! Baina guk, pertsonok, egunerokotasuneko ekintzetan ere eragina dugu hain zabalak dire gai hauetan! Askotan hain gogo handiak ditugu aldaketa berehalakoa izateko, non ahaztu egiten dugun gertatzen zaizkigun gauza txikiak ere aldaketa handiago batean eragina izan dezaketela!

                                                  Guztion artean zerbait egin dezakegu!